Onvoldoende ventilatie leidt tot meer luchtverontreiniging. Dat is juist in klaslokalen een probleem, omdat kinderen daar een lager luchtvolume per kind hebben door de hoge bezettingsgraad. Een groot aantal onderzoeksgegevens levert overtuigend bewijs dat er een verband bestaat tussen het vaker ventileren van klaslokalen en betere leerprestaties. De leerprestaties verbeteren met een paar tot wel vijftien procent² als er vaker wordt geventileerd.
In een recent onderzoek³ werd een interventie gedaan om ventilatieniveaus in zestien klaslokalen te verbeteren. Vervolgens bleek dat de tweehonderd leerlingen bij computertesten aanzienlijk snellere en nauwkeurigere resultaten behaalden als er vaker geventileerd werd in hun klaslokaal. Verbeteringen waren te zien bij reactietijd, kleur-woord-herkenning, beeldgeheugen en woordherkenning.
Volgens de bevindingen van het Clever Classrooms-onderzoek⁴ zijn de vereisten voor goede ventilatie in klaslokalen:
1: Gecontroleerde ventilatie
Vensters en lichtstraten met grote oppervlakten, idealiter met meerdere openingen, geven gebruikers de mogelijkheid om een klaslokaal onder verschillende omstandigheden effectief te ventileren. Vensters die aan de bovenkant open kunnen en lichtstraten die hoog in de ruimte zijn geplaatst en eenvoudig op afstand geopend kunnen worden, kunnen warme, bedompte lucht laten ontsnappen. Als rolgordijnen de luchtstroom blokkeren, kunnen ze beter niet op deze vensters en lichtstraten worden gemonteerd.
2: Ruimtevolume
Hoe groter het klaslokaal, hoe hoger de verdunningsgraad van koolstofdioxide en verontreinigende stoffen en hoe langer de luchtkwaliteit goed blijft. In een gemiddeld groot klaslokaal met een volume van 181 m3, dertig leerlingen en geen ventilatie, is de binnenluchtkwaliteit binnen dertig minuten slecht.
3: Mechanische ventilatie
Als natuurlijke ventilatie lastig is of onvoldoende resultaat oplevert, kan mechanische ventilatie een oplossing bieden.
4: CO₂-sensoren
Door het installeren van CO₂-sensoren in klaslokalen kunnen leraren de luchtkwaliteit controleren en het ventilatieniveau daarop aanpassen. CO₂-concentratie wordt vaak gebruikt als indicator voor de binnenluchtkwaliteit. Buitenlucht bevat een CO₂-concentratie van ongeveer 400 ppm. Een CO₂-niveau van 1150 ppm zorgt voor een prima binnenluchtkwaliteit, 1400 ppm is in de meeste gevallen aanvaardbaar, maar niet voor langere periodes. CO₂-niveaus van 1600 ppm of hoger zijn een indicatie van een slechtere luchtkwaliteit (CEN, 2007)⁵.
Het is overduidelijk dat een gezond binnenklimaat hoge prioriteit moet krijgen bij het bouwen en moderniseren van scholen. Een gezond binnenklimaat leidt tot een gezonder gebouw, waarin leerlingen beter kunnen presteren en leraren beter kunnen werken. Goed ventileren is cruciaal, aangezien het de enige manier is om een goede binnenluchtkwaliteit te behouden en luchtverontreiniging op een aanvaardbaar niveau te houden.
Bronnen
- Why Indoor Air Quality is Important to Schools (EPA)
- Fraunhofer-Institut für Bauphysik IBP (2015) Impact of the indoor environment on learning in schools in Europe (Study Report)
- Bako-Biro et al: Evaluation of indoor environmental quality conditions in elementary schools׳ classrooms in the United Arab Emirates, 2012
- Clever Classrooms, Summary report of the HEAD project, University of Salford, Manchester (2015)
- CEN (2007) EN 15251: Indoor environmental input parameters for design and assessment of energy performance of buildings.